بمانتا | بمان تا | bemanta
نوشته های مرتبط
کدام بانک یا مؤسسه برای سپرده‌گذاری امن‌تر است؟
بيشتري سود بانكي در حال حاضر
سود بانکی یکی از مهم‌ترین دغدغه سرمایه‌گذاران برای سپرده‌گذاری در بانک‌ها و یا موسسات اعتباری محسوب می‌شود.
از این رو سپرده‌گذاران به دنبال بانک و یا موسسه‌ای هستند که در کنار اعتبار دارای بیشترین سود بانکی نیز باشد تا علاوه بر دریافت سود بالا از امنیت پول خود اطمینان داشته باشند.
با این تفاسیر نرخ مصوب سود بانکی که از سوی بانک مرکزی اعلام شده برای سپرده‌های یک ساله ۱۵ درصد و سپرده‌های کوتاه مدت ۱۰ درصد بوده است.
اما نکته قابل توجه اینجاست که با توجه به اهمیت کاهش نرخ سود بانکی برای رونق تولید و اشتغال بانکی‌هایی هستند که با دور زدن قانون سودهای بالایی برای سپرده‌های بانکی در نظر می‌گیرند که این میزان سود بسته به مبلغ سرمایه افراد نیز تا ۲۴ درصد افزایش می‌یابد، این درحالی است بانک مرکزی نرخ بیش از ۱۵ درصد برای سپرده‌های بانکی را غیر قانونی اعلام کرده است.
با این تفاسیر درمیان بانک‌ها و موسسات اعتباری علاوه بر قرار داد معینی که در بانک‌ها بین سپرده‌گذاران و بانک‌ها امضا می‌شود که در آن نرخ سود سپرده قید شده، قرارداد دیگری برای سودهای بالاتر از مصوبه بانک مرکزی تا ۲۴ درصد بین سپرده‌گذار و بانک رد و بدل می‌شود که به موجب آن بدون قید شدن در قرار روتین بانک موظفند بسته به سپرده افراد به آن‌ها تا سقف ۲۴ درصد یا بعضا بیشتر این رقم سود پرداخت کند.
براساس گزارش میزان، اکثر بانک‌ها و موسسات مالی برای جذب مشتری و نقدینگی بیشتر رقم‌های بالایی از سود بانکی برای سپرده‌ها پیشنهاد می‌کنند و سپرده‌گذاران نیز که تمایل بیشتری به دریافت سود بالاتر دارند ترجیح می‌دهند در این‌گونه بانک‌ها یا موسسات سپرده‌گذاری کنند.
تاریخچه بانک در ایران
نخستین بار اروپاییان در ۱۲۸۱/۱۸۶۴، تأسیس بانک را به وسیله ژان ساوالان فرانسوی، به میرزا محمودخان ناصرالملک پیشنهاد کردند. آنان در ۱۳۰۲/۱۸۸۵، برای یک کاسه شدن کلیه وجوهی که بین ایران و اروپا جریان داشت، تصمیم گرفتند با مشارکت سرمایه‌گذاران فرانسوی و بانک عثمانی، بانک ایران و افغانستان را تشکیل دهند، اما چون فرانسویان به این سرمایه‌گذاریاطمینان نداشتند، این کار عملی نشد. سرانجام، انگلیسی‌ها موفق شدند که در ایران اولین بانک را تأسیس کنند.
بانک جدید شرقی
این بانک، مؤسسه‌ای انگلیسی بود که مرکزش در لندن و حوزة فعالیتش در بعضی کشورهای آسیایی قرار داشت. در ۱۳۰۵/۱۸۸۸، شعبه آن در تهران، و سپس در مشهد، تبریز، رشت،اصفهان، شیراز و بوشهر دایر شد و با صدور چک و حواله‌های پنج قرانی ـ که در برابر آن نقرهپرداخت می‌شد و در امور روزمره مصرف داشت ـ فعالیت خود را گسترش داد. بانک جدید شرقی، به دلیل داشتن نرخ بهره متفاوت با لندن ـ که به حساب جاری ۵ر۲٪، به سپرده ثابت شش‌ماهه ۴٪ و به سپرده ثابت یکساله ۶٪ بهره می‌داد ـ سود سرشاری برد. فعالیت این بانک دو سال بیشتر دوام نیافت و در ۱۳۰۵/۱۸۸۸ اثاثیه و شعب خود را، در برابر بیست هزار لیره، به بانک شاهنشاهی فروخت و به فعالیت خود خاتمه داد.
بانک شاهنشاهی
ساختمان بعدی بانک شاهی (بانک تجارت کنونی) در میدان توپخانه تهران
بانک شاهی یا بانک شاهنشاهی اولین بانک دولتی ایران است که به نشر اسکناس پرداخت. به موجب امتیازنامه ۱۳۰۷ تأسیس و اداره آن به مدت شصت سال به بارون جولیوس رویتر، یهودی آلمانی تباری که تابعیت انگلیس و دین مسیح را پذیرفته بود، واگذار شد. او پس از کسب ثروت هنگفت، در ۱۲۸۹/۱۸۷۲ با پرداخت رشوه‌های کلان به درباریان عهد ناصرالدین شاه، به کسب امتیازی نائل شد که طبق آن، به مدت هفتاد سال، احداث راه‌آهن، سدها و بندها، بهره‌برداری از معادن، جنگلها، اراضی، کارخانه‌های ایران و تأسیس بانک، به عهده او واگذار می‌شد. بانک شاهنشاهی، که وظایف بانک مرکزی ایران را به عهده داشت، به تدریج مؤسسه‌ای معتبر شده، به صورت مرکز امور مالی کشور درآمد. این بانک وجوه خزانه را در حسابهای خاص نگهداری می‌کرد و در وصول مال الاجاره گمرکات، عواید دولتی، درآمدهای مالیاتی و ایصال مخارج دولت به شهرستان‌ها و خارج، پرداخت وام به دولت، خرید نقره برای ضرابخانه و ضرب سکه، نقش اصلی را ایفا می‌کرد. مدیریت بانک را ژوزف رابینو، به عهده داشت و هوتم شیندلر رابط بانک در تهران بود. این دو از ایران‌شناسان بنام بودند و رویتر با انتصاب آنان، بر اعتبار بانک افزود. با تدبیر رابینو، بانک شاهنشاهی با چاپ اسکناسهای کوچک، وارد زندگی روزمره مردم شد و سود سرشاری برد. بانک شاهنشاهی، به عنوان بانک دولتی ایران، متعهد پرداخت قرضه به دولت ایران بود.
با تأسیس بانک ملی در ۱۳۰۹ش، دامنه فعالیت بانک شاهنشاهی محدود شد. در همین سال، دولت امتیاز انحصاری نشر اسکناس را، که متعلق به بانک شاهنشاهی بود، به مبلغ دویست هزار لیره، خریداری کرد و دراختیار بانک ملی نهاد. همچنین بخش عمده‌ای از سپرده‌های بانک شاهنشاهی به بانک ملی منتقل شد. علی‌رغم این محدودیت‌ها، بانک شاهنشاهی همچنان سودآور بود و، مانند سال‌های اوّل تأسیس، به صاحبان سهام ۸٪ سود می‌پرداخت.
در ۱۳۲۷ ش /۱۹۴۸، امتیاز شصت ساله بانک به پایان رسید. از آن پس، با نام بانک ایران و انگلیس در خاورمیانه، به فعالیت پرداخت و به علت کاهش اعتبار و سرمایه، فعالیت خود را در سایر نقاط منطقه و کشورهای همسایه گسترش داد. تأسیس بانک شاهنشاهی، نتیجه‌های دیگری نیز داشت که نشر اسکناس، یکنواختی ضرب سکه، کاهش بهای بهره و تثبیت آن، گردآوری سرمایه‌ها و سپرده‌ها و پرداخت بهره به آن، ایجاد نظام نوین بانکی در کشور و تنظیم امور مالی دولت از آن جمله است.
بانک استقراضی
این بانک در ۱۳۰۸/۱۸۹۰، اندکی پس از بانک شاهنشاهی، تأسیس شد. ژاک پولیاکف، از اتباعروسیه، پیشنهاد تأسیس آن را به ناصرالدین شاه داد؛ و او که علاقه زیادی به پولیاکف داشت، اجازه تأسیس شرکتی را صادر کرد که به معاملات رهنی بپردازد و امور بانکی را نیز برعهده داشته باشد. در ۱۳۱۱، به دلیل عدم سودآوری بانک استقراضی، نماینده آن در ایران، پیشنهاد انحلال آن را داد؛ اما دولت روسیه که در تمام زمینه‌ها، از جمله بانک، با بریتانیا رقابت داشت، از تعطیل آن جلوگیری کرد و با مداخله وزارت مالیه آن کشور در کار بانک، کلیه سهام آن به بانکپطرزبورگ منتقل شد. از آن پس، بانک استقراضی عامل اجرای مقاصد سیاسی دولت روسیه شد و اهداف اقتصادیش تحت‌الشعاع هدفهای سیاسی آن کشور قرار گرفت و به همان نسبت که مداخله روسیه در ایران بیشتر می‌شد سرمایه بانک فزونی می‌یافت. برای هماهنگی میان سیاست دولت روسیه و بانک، وابسته بازرگانی سفارت روسیه در تهران، مسئولیت بانک را به عهده گرفت و سرمایه آن در اختیار رایزنیهای وابسته در ولایات قرار گرفت تا در مواقع لزوم از آن استفاده شود.
وظایف بانک مرکزی
ساختمان بانک مرکزی
براساس قانون پولی و بانکی کشور مصوب تیر ماه ۱۳۵۱ بانک مرکزی، به عنوان تنظیم‌کننده نظام پولی و اعتباری کشور، موظف به انجام وظایف زیر می‌باشد:
- حفظ ارزش داخلی و خارجی پول ملی کشور
- انتشار اسکناس و ضرب سکه‌های فلزی رایج کشور
- تنظیم مقررات مربوط به معاملات ارزی و ریالی
- نظارت بر معاملاتطلا و وضع مقررات مربوط به آن
- نظارت بر صدور و ورود ارز و پول رایج کشور
- تنظیم‌کننده نظام پولی و اعتباری کشور
- نظارت بر بانک‌ها و مؤسسات اعتباری
- تنظیم حجم اعتبارات بانکی و ایجاد هماهنگی، متناسب با نیازهای پولی کشور
- نگهداری از حسابهای کلیه وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی و وابسته به دولت
- نگهداری کلیه ذخایر ارزی و طلای کشور
- نمایندگی دولت در سازمان‌های مالی و بین‌المللی
- در اختیار داشتن تصدی تمام عملیات انتشاراوراق بهادار دولتی
- گردآوری و تهیه طیف وسیعی از آمارهای اقتصادی جهت کنترل تورم و توسعه اقتصادی
- انعقاد موافقت نامه پرداخت و اجرای قراردادهای پولی، مالی، بازرگانی و ترانزیتی دولت و سایر کشورها.
ارکان بانک
مجمع عمومی
- رئیس‌جمهور (ریاست مجمع)
- وزیر امور اقتصادی و دارایی
- رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور
- وزیر صنعت، معدن و تجارت
- یک نفر از وزرا به انتخاب هیئت وزیران
تبصره ۱: رئیس کل بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران به پیشنهاد رئیس‌جمهور و بعد از تأیید مجمع عمومی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران با حکم رئیس‌جمهور منصوب می‌گردد.
تبصره ۲: قائم مقام بانک مرکزی به پیشنهاد رئیس کل بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و پس از تأیید مجمع عمومی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران با حکم رئیس‌جمهور منصوب می‌شود.[۹]
وظایف مجمع عمومی:
- رسیدگی و تصویب ترازنامه بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران
- رسیدگی و اتخاذ تصمیم نهایی نسبت به گزارش‌های هیئت نظارت
- رسیدگی و اتخاذ تصمیم دربارهٔ پیشنهاد تقسیم سود ویژه بانک
- انتخاب اعضای هیئت نظار به پیشنهاد وزیر امور اقتصادی و دارایی
- سایر وظایفی که طبق مقررات این قانون به عهده مجمع عمومی گذارده شده‌است.[۹]
شورای پول و اعتبار
- وزیر امور اقتصادی و دارایییا معاون وی
- رئیس کل بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران
- رئیسسازمان برنامه و بودجه یا معاون وی
- دو تن از وزرا به انتخاب هیئت وزیران
- وزارت صنعت، معدن و تجارت
- دادستان کل کشوریا معاون وی
- رئیس اتاق بازرگانی و صنایع و معادن
- رئیس اتاق تعاون
- نمایندگان کمیسیونهایامور اقتصادی و برنامه و بودجه و محاسبات مجلس شورای اسلامی(هر کدام یک نفر) به عنوان ناظر با انتخاب مجلس
ریاست شورا بر عهده رئیس کل بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران خواهد بود.[۹]
وظایف و اختیارات شورای پول و اعتبار: شورای پول و اعتبار به منظور مطالعه و اتخاذ تصمیم دربارهٔ سیاست کلی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و نظارت بر امور پولی و بانکی کشور عهده‌دار وظایف زیر است:
- رسیدگی و تصویب سازمان و بودجه و مقررات استخدامی و آیین‌نامه‌های داخلی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران
- رسیدگی و اظهار نظر نسبت به ترازنامه بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران جهت طرح درمجمع عمومی
- رسیدگی و تصویب آیین‌نامه‌های مذکور درقانون پولی و بانکی
- اظهارنظر در مسایل بانکی، پولی و اعتباری کشور و همچنین اظهار نظر نسبت به لوایح مربوط به وام یاتضمین اعتبار و هر موضوع دیگری که از طرف دولت به شورا ارجاع می‌شود.
- ارائه نظر مشورتی و توصیه به دولت در مسائل بانکی، پولی و اعتباری کشور که به نظر شورا در وضعیت اقتصادی و به ویژه در سیاست اعتباری کشور مؤثر خواهد بود.
- اظهار نظر دربارهٔ هر موضوعی که از طرف رئیس کل بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران در حدود قانون به شورای مذکور عرضه می‌گردد.[۹]
هیئت عامل
اعضای هیئت عامل:
- رئیس کل
- قائم مقام
- دبیرکل بانک
- سه نفر معاون
وظایف و اختیارات هیئت عامل:
- رئیس کل بانک مرکزی جمهوری ایران به عنوان بالاترین مقام اجرایی و اداری عهده‌دار کلیه امور بانک به استثناء وظایفی است که به موجب قانون پولی و بانکی و اصلاحیه‌های بعدی به عهده ارکان بانک گذارده شده‌است. همچنین وی مسؤول حسن اداره امور بانک و موظف به اجرای قوانین و آیین‌نامه‌های مربوط به آن می‌باشد. رئیس کل بانک نماینده بانک در کلیه مراجع رسمی داخلی و خارجی با حق توکیل می‌باشد. رئیس کل بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران به پیشنهاد رئیس‌جمهور و بعد از تأیید مجمع عمومی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران با حکم رئیس‌جمهور منصوب می‌گردد
- قائم مقام بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران به پیشنهاد رئیس کل بانک مرکزی و پس از تأیید مجمع عمومی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران با حکم رئیس‌جمهور منصوب می‌شود
- دبیرکل بانک به پیشنهاد رئیس کل بانک مرکزی و تصویب مجمع عمومی منصوب می‌گردد و سرپرستی دبیرخانه شورای پول و اعتبار را نیز به عهده دارد و همچنین دادستان هیئت انتظامی بانک‌ها می‌باشد.
- معاونان بانک از طرف رئیس کل بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران منصوب و وظایف آنان به وسیلهٔ نامبرده تعیین می‌شود.[۹]
هیئت نظارت اندوخته اسکناس
اعضای هیئت نظارت اندوخته اسکناس:
- رئیس کل بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران یا معاون او
- دو نماینده مجلس شورای اسلامی به انتخاب مجلس
- دادستان کل کشور یا معاون او
- خزانه دار کل کشور
- رئیس کل دیوان محاسبات
- رئیس هیئت نظارت
وظایف هیئت نظارت اندوخته اسکناس: هیئت نظارت اندوخته اسکناس عهده‌دار نظارت بر حسن اجرای مفاد ماده پنج قانون پولی و بانکی کشور از طریق تحویل و نگهداری اسکناسهای چاپ شده و همچنین نگاهداری حساب دارایی‌های موضوع ماده ۵ قانون یادشده و صورت جواهرات ملی و تنظیم مقررات مربوط به نمایش و نظارت بر ورود و خروج آن‌ها از خزانه بانک و به علاوه نظارت بر معدوم کردن اسکناس‌هایی که باید از جریان خارج شود، می‌باشد.[۹]
هیئت نظارت
اعضای هیئت نظارت: هیئت نظار مرکب از یک نفر رئیس و چهار نفر عضو از میان حسابرسان خبره یا افراد مطلع در امور حسابداری یا بانکی با داشتن حداقل ده سال سابقه کار است که به پیشنهاد وزیر امور اقتصادی و دارایی و تصویب مجمع عمومی برای مدت ۲ سال انتخاب می‌شوند و انتخاب مجدد آنان بلامانع است.[۹]
وظایف هیئت نظارت:
- هیئت نظار مسئول رسیدگی به حسابها و تعهدات بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران است که نسبت به صحت این حسابها و تعهدات اظهار نظر می‌کند.
- رسیدگی به ترازنامه پایان سال بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و تهیه گزارش برای مجمع عمومی سالانه
- رسیدگی به صورت ریز دارایی‌ها و بدهی‌ها و خلاصه حسابهای بانک و گواهی آن‌ها برای انتشار
- رسیدگی به عملیات بانک از لحاظ انطباق آن‌ها با موازین قانونی[۹]
قانون پولی و بانکی ایران مصوب سال ۱۳۵۱
زمانی که قانون پولی و بانکی به تصویب رسید، هنوز مرزبندی نظری و تجربی ای که امروزه بینسیاست‌های پولی و مالی وجود دارد، حتی در کشورهای توسعه یافته و صنعتی برقرار نبود؛ بنابراین این قانون زمانی به تصویب رسید که عملاً هدف مشخصی مانند آنچه که امروز بانک مرکزی مستقل در تعقیب ثبات قیمت‌ها و حفظ ارزش پول دارد، وجود نداشت؛ بنابراین اهداف کلان در قانون پولی و بانکی اولویتی ندارد، هر چند که بانک مرکزی و شورای پول و اعتبار سعی دارند درسیاست گذاری، هدف حفظ ارزش پول را از میان این اهداف، در اولویت سیاست‌های خود لحاظ کنند. بر اساس قانون پولی و بانکی مصوب سال ۱۳۵۱، هدف اصلی بانک مرکزی حفظ ارزش پول، تعادل در ترازپرداخت‌ها، تسهیل مبادلات تجاری و کمک به رشد اقتصادی است. بر اساس ماده ۱۴ قانون پولی و بانکی، برای اجرای بهتر سیاست پولی بانک مرکزی اختیار دارد:
- نرخ تنزیل مجدد و نرخ سود وام را تعیین کند که این میتواند بسته به نوع وام و اوراق بهادار متفاوت باشد؛
- نرخ بهره قابل پرداخت به ذخایر قانونی سپرده‌های بانکی نزد بانک مرکزی را تعیین کند. این نرخ‌ها می‌توانند بسته به ساختار و فعالیت بانک‌ها متفاوت باشند و به کمتر از ۱۰ درصد کاهش و به بیشتر از ۳۰ درصد افزایش یابند؛
- حداکثر مقدار وام و اعتبارات که توسط بانک‌ها به بخش‌ها (و پروژه‌های) خاص پرداخت می‌شوند را تعیین نماید.[۱۰]
سیاست پولی قبل از انقلاب
در این دوران که با آخرین برنامه پنج ساله قبل از انقلاب اسلامی ایران، مصادف است، نظام بانکداری ایران، نظام بانکداری متعارف و ابزارهای سیاست پولی نیز بر اساس نظام بانکداری متعارف بوده و در عین حال، دولت دخالت زیادی در نظام بانکی داشته‌است. بر اساس ماده ۱۴قانون بانکداری بدون ربا، بانک مرکزی مجاز به استفاده از ابزارهای عملیات بازار باز، تعیین نرخ تنزیل رسمی، تعیین نرخ ذخیره قانونی و تعیین سقف اعتباری برای هر بخش خاص جهت اجرای سیاست پولی بود. در دهه ۱۳۵۰ سیاست پولی در مقایسه با سیاست مالی کوتا ه مدت و ضعیف تر بود و نتوانست نقش خود را در رسیدن به تعادل اقتصادی ایفا کند؛ بنابراین سلطه مالی، تأثیرگذاری ابزارهای سیاست پولی را تخریب نمود. در آغاز برنامه پنجم قبل از انقلاب، ایران با تورم نسبتاً بالایی مواجه شد که عمدتاً به علت روند صعودی نقدینگی و تقاضای کل ازسال ۱۳۵۰ به بعد بود. همچنین این دوره مصادف است با رشد اقتصادی نسبتاً بالا، اما نه پایدار، که عمدتاً به دلیل افزایش بی‌سابقه قیمت نفت در سال ۱۳۵۳ و افزایش تقریباً چهار برابری درآمد نفت کشور بود که تا پیروزی انقلاب اسلامی به صورت سیاست مالی انبساطی ادامه داشت. شدت فشارهای تورمی و متعاقب آن کاهش میل به پس‌انداز مردم به دلیل نرخ بهره ثابت، باعث شد سیاست‌های انقباضی مانند افزایش نرخ تنزیل مجدد، نرخ بهره و نرخ ذخایر قانونی و همچنین تعیین سقف اعتبارات به بخش خصوصی وارد برنامه سیاستگذاری شورای پول و اعتبار شود. با وجود اینکه سیاست پولی در شورای پول و اعتبار به صورت مؤثر اتخاذ می‌شد، تسلط سیاست مالی و فشارهای متوالی بودجه‌های سنواتی برای توسعه بخش مالی دولت، عملاً اثرات کم و ناچیز پولی را تحت‌الشعاع خود قرار داده و بحث سلطه مالی در اقتصادایران وارد شد که تا به امروز ادامه یافته و هیچ‌گاه سیاستگذار پولی از تنگناهای اجرای سیاست پولی رهایی نیافته‌است. می‌توان این نکات را در قالب سه متغیر اصلی اقتصاد کلان یعنی رشد اقتصادی، تورم و رشد نقدینگی بیان کرد. در ابتدای دهه ۱۳۵۰ تورم برای سیاستگذار پولی مقوله آزاردهنده‌ای نبوده‌است. دلیل این امر فقدان سلطه مالی است و اینکه سیاست پولی، هر چند ضعیف، به خوبی عمل می‌کرده‌است. در این دوره با اینکه درآمد نفتی بالا نرفته ولی از رشد بالایی برخوردار بوده‌ایم. اما در ادامه به دلیل بالارفتن درآمدهای نفتی شاهد رشد بالا در کنار تورم بالا هستیم. در سال ۱۳۵۶ با اولین جرقه‌های اعتصابات، رشد سرمایه‌گذاری و رشد اقتصادی شروع به کاهش می‌کند و تا پیروزی انقلاب اسلامی ادامه می‌یابد اما در عین حال، تورم بالایی را نیز شاهدیم که عمدتاً به دلیل سلطه مالی و عدم کارایی ابزارهای سیاست پولی است.[۱۰]
سیاست پولی بعد از انقلاب
مهم‌ترین ابزارهای سیاست پولی که در دوره بعد از انقلاب اسلامی مورد استفاده قرار گرفته‌اند عبارت اند از:
- نرخ‌های ذخیره قانونی که ابزار مؤثری بوده اما انعطاف‌پذیری بالایی ندارد؛
- عملیاتبازار باز که از سال ۱۳۷۹ از طریق اوراق مشارکت بانک مرکزی مورد استفاده قرار گرفته‌است؛
تعیین نرخ سود سپرد ه‌ها و وام دهی توسط دولت و مجلس که تأکید بیشتر بر نرخ وام دهی بانک‌ها بوده‌است؛
- سیاست تعیین سقف اعتباری؛ هرچند که این سیاست در طول برنامه سوم کنار گذاشته شد اما در برنامه چهارم به شدت مورد توجه دولت بوده‌است؛
- سپرده ویژه بانک‌ها نزد بانک مرکزی که به دلیل نامناسب بودن نرخ بازدهی آن مؤثر نبوده‌است؛
- تعیین نرخ ارز توسط بانک مرکزی.[۱۰]
طرح شتاب
بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران از سال ۱۳۸۱ با هدف ایجاد راه‌اندازی و راهبری سوئیچ ملی گام‌های مؤثری در جهت تحقق اتصال شبکه پرداخت بانک‌ها به یکدیگر و نهایتاً ایجاد زمینه برای انجام مبادلات بین بانکی به صورت الکترونیکی برداشته‌است. این تحولات باعث گردید تا با جدیت و همت شبکه بانکی، تمامی بانک‌های کشور از طریق شتاب به عنوان نقطه اتصال میانی تمامی بانک‌ها و مؤسسات اعتباری در شبکه الکترونیکی بین بانکی به تبادل تراکنش‌ها پرداخته و ایده شبکه واحد پرداخت را تحقق بخشند. سوئیچ ملی در فاز اول اتصال شبکه کارت بانک‌ها و در فازهای بعدی تبادل کلیه تراکنش‌های بین بانکی شامل چک‌ها، حواله‌ها و اوراق بهادار را مد نظر دارد. عضویت در مرکز مزبور تابع مقررات حاکم بر مرکز شتاب مصوب خرداد ماه ۱۳۸۱ می‌باشد. عملکرد مرکز شتاب در زمینه تسویه بین بانکی، رفع مغایرات، آمار عملکرد شبکه بانکی در زمینه کارت، خودپرداز، پایانه فروش و پایانه شعب از بخش آمار و داده‌های عملکرد قابل دسترسی می‌باشد.[۱۱]
شبکه شتاب
مخفف «شبکه تبادل اطلاعات بین بانکی» است و منظور شبکه‌ای است که در آن بانک‌ها به سوئیچ ملی اتصال می‌گردند و به این صورت تبادل اطلاعات مربوط به تراکنش‌های بین بانکی فراهم می‌گردد.[۱۱]
سوئیچ
واسطه‌ای است مشتمل بر مجموعه‌ای از سخت‌افزار و نرم‌افزار و پایگاه داده ای که پیام‌های مربوط به تراکنش‌ها را بین ابزارهای پذیرش و مقصد پذیرش تبادل می‌کند.[۱۱]
تراکنش
به یک پیام الکترونیکی گفته می‌شود که بنا به تقاضای مشتری در یکی از درگاه‌های ارائه خدمات بانکی نظیر خودپرداز یا پایانه فروش، ایجاد و به شبکه الکترونیکی بانکی ارسال می‌شود. هرگونه نقل و انتقالات مالی به صورت تبادل اطلاعات بانکی از طریق شبکه‌های مخابراتی را تراکنش گویند.[۱۱]
مرکز شتاب
در این مرکز حق عضویت سالانه، میزان جرائم، هزینه‌های پردازش تراکنش برای دستگاه‌های خودپرداز، پایانه‌های فروش الکترونیکی، کارتخوان شعبه و سوئیچ شتاب را در ابتدای هر سال محاسبه و بعد از اخذ تائیدیه از بانک مرکزی به اعضاء اعلام می‌نماید هزینه‌های فوق روزانه برای هر عضو جداگانه محاسبه می‌شود و به حساب وی منظور می‌گردد.[۱۱]
پایانه فروش
عبارت است از دستگاهی که با پذیرش کارت بانکی میتواند امکانی را فراهم کند که وجه به صورت الکترونیکی از حساب دارنده کارت به حساب فروشنده منتقل شود (تراکنش)
خودپرداز
عبارت است از دستگاهی که با شناسایی مشتری از طریق کارت بانکی یا ابزارهای شناسایی الکترونیکی نظیر آن، امور تحویل داری شعبه بانکی را به صورت الکترونیکی و بدون نیاز به اپراتور انجام می‌دهد.
با ایجاد مرکز شتاب، کارت مشتریان هر بانک عضو شتاب با رعایت استانداردها بر روی (ATM) و دستگاه‌های خودپرداز (POS)پایانه‌های فروش سایر بانک‌های عضو شتاب قابل پذیرش و استفاده است. در نتیجه با سرمایه‌گذاری بهینه در شبکه‌های POS و ATM در سطح کشور، بانک‌ها قادر به استفاده از سرمایه‌گذاری‌های انجام شده یکدیگر هستند و مرکز شتاب تمام کنترل‌های مورد نیاز را به عمل می‌آورد و پایاپای بین بانک‌ها را انجام می‌دهد.
در حال حاضر مشتریان بانک‌ها با استفاده از کارت خود می‌توانند خدمات مورد نیاز را از تجهیزات نصب شده سایر بانک‌های عضو در سراسر کشور دریافت کنند. در ادامه این پروژ ه فعالیت‌های فنی به موازات اقدامات بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران برای اتصال از GCCNET شبکه شتاب به مرکز سوئیچینگ منطقه خلیج فارس GCCNET از طریق بحرین در جریان است. با برقراری ارتباط میان شبکه شتاب و امکان ارتباط و تراکنش میان بانک‌های عضو شتاب با بانک‌های ۱۰ کشور عربی عضو GCCNET فراهم می‌گردد. همچنین اتصال شبکه شتاب کشور به بانک‌هایاروپا و آسیای جنوب شرقی و دو بانک ۱۰۰درصد الکترونیکی در دست اقدام است.
مزایای شبکه شتاب
با استفاده از این شبکه مراجعه مشتریان به بانک‌ها کاهش یافته و آنان می‌توانند خدمات بانکی را بعد از وقت اداری و در تمامی ساعات شبانه روز دریافت کنند، کاهش هزینه‌های ترافیکی، به حداقل رساندن هزینه ارائه خدمات، خدمتی است که منجر به ایجاد آرامش و رضایتمندی مردم، بهینه‌سازی حتی مصرف سوخت و بسیاری از ظرفیت‌های دیگر می‌شود و همچنین قدرت سرمایه‌گذاری را نیز افزایش می‌دهد. همچنین در خصوص مهم‌ترین دستاوردهای استفاده از شبکه شتاب می‌گویند: «امروزه نمی‌توانیم مشتریان بانک‌ها را به همان شیوه سنتی معطل فعالیت‌های باجه‌ای کنیم، بانکداری الکترونیک یک خواسته منطقی برای مشتریان بانک‌ها محسوب می‌شود از این رو نباید تردید کرد که بانکداری الکترونیک امروزه از خواسته‌های اصلی همه مشتریان بانک‌ها است». به عبارت دیگر هراندازه مراجعه شهروندان را در ساعات خاصی به باجه‌های خاص و بانک‌های محدود کاهش دهیم در عمل به جلب رضایتمندی و جذب نقدینگی و سرعت خدمات دهی کمک کرده‌ایم، ضمن اینکه از تراکم جمعیتی در شعب بانک‌ها نیز کاسته می‌شود.
امنیت سیستم شبکه شتاب
گذشته از مزایای بی‌شمار استفاده از خدمات شبکه گسترده شتاب شاید بتوان به مقوله امنیت این سیستم به عنوان عمده‌ترین معایب آن یاد کرد. با استفاده از کارت‌های هوشمند در شبکه شتاب مسائل و مشکلات امنیتی و سوء استفاده از این کارت‌ها با شدت بیشتری به وجود می‌آید و شاید این موضوع هم‌اکنون یکی از معضلات عمده جوامع توسعه یافته‌است. به بیان دیگر شاید بتوان گفت دسترسی برخی افراد سودجو به طرق مختلف به کد بانکی آن‌ها باعث برخی برداشت‌ها و نقل و انتقالات غیرقانونی می‌شود و این دل نگرانی همواره در میان یکایک استفاده‌کنندگان کارت‌های هوشمند حسابهای سپرده بانکی وجود دارد. تغییر رمز کارت‌های هوشمند امکان سوء استفاده از این مقوله را به حداقل می‌رساند.[۱۱]
هزینه‌های تراکنش دستگاه‌های شتاب
در این طرح بانک صادرکننده به ازای هر تراکنش POS و ATM در پایانه بانک دیگر مبالغی را به عنوان هزینه پرداخت می‌نماید که وجوه یاد شده به شرح ذیل به مبادی ذی‌ربط پرداخت می‌شود:
- هزینه انجام یک تراکنش مربوط به POS
از دستگاه‌های عضو طرح شتاب برای بانک صادرکننده کارت در مجموع ۱۲۶۹ ریال است که از این مبلغ ۷۰۶ ریال به بانک پذیرنده و ۵۶۳ ریال به مرکز شتاب پرداخت می‌شود.
- هزینه انجام یک تراکنش مربوط به ATM
از دستگاه‌های عضو طرح شتاب برای بانک صادرکننده کارت در مجموع ۱۵/ ۱ مبلغ تراکنش است که از این مبلغ ۱/۱ مبلغ تراکنش به بانک پذیرنده پرداخت شده و ۰۵/۰ آن در صندوق مشاع نزد بانک مرکزی نگهداری می‌شود. موارد مصرف این صندوق هنوز به صورت مدون مشخص نیست و احتمالاً جهت پرداخت خسارات وارده به مشتریان طرح شتاب مانند مغایرت‌هایی که به نتیجه نرسیده‌اند، صرف خواهد شد. تصمیم‌گیری نهایی در این خصوص در دستور کار بانک مرکزی قرار دارد. با توجه به مطالب فوق باید بیان نمود که استفاده از خدمات سیستم شتاب برای بانک‌ها و مؤسسات اعتباری میتواند محل مناسبی برای کسب درآمد باشد.[
خزانه جواهرات ملی
خزانه جواهرات ملی در سال ۱۳۳۴ ساخته و در سال ۱۳۳۹ با تأسیس بانک مرکزی ایران افتتاح و به این بانک سپرده شد و اکنون نیز در صیانت بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران است. این خزانه پشتوانه اسکناس و مسکوک کشور به‌شمار می‌رود.
اما توضيحات تكميلي درباره نحوه سپرده گذاري و سود بانك رفاه
حساب سپرده سرمایه گذاری مدت دار
با افتتاح این حساب شما وجوه خود را به منظور انتفاع (دریافت سود) به بانک می سپارید و بانک با اخذ وکالت از شما این سپرده ها را به صورت مشاع در فعالیت های مجاز بکار می بندد.
حساب سپرده سرمایه‌گذاری کوتاه مدت عادی
با حداقل مبلغ ۵۰۰،۰۰۰ ریال، این حساب را می توانید افتتاح نمایید.در حال حاضر نرخ سود علی‌الحساب این نوع سپرده‌ها در این بانک ۱۰ درصد در سال و محاسبه آن بصورت روز شمار می‌باشد، مشروط بر اینکه هنگام افتتاح حساب ، حداقل مانده (۵۰۰،۰۰۰ ریال) جهت دریافت سود در طول مدت ۳۰ روز حفظ گردد.
بانک رفاه برای راحتی شما، حساب کوتاه‌مدت همراه را که حساب کوتاه‌مدت فراگیر است، نیز راه اندازی نموده است. که در این نوع از حساب (همراه)، شما دیگر مشتری تنها یک شعبه نخواهید بود، بلکه همه شعب بانک که مجهز به سامانه حساب همراه هستند شما را می شناسند و در هر شهری که بخواهید، می توانید وجوه خود را ، سریع دریافت و یا وجوهی را به حساب خود واریز نمایید. با افتتاح حساب کوتاه مدت همراه، علاوه بر استفاده ازمزایای فوق از سود روزشمار نیز بهره‌مند خواهید شد.
حساب سپرده سرمایه گذاری بلند مدت
حداقل مبلغ و نرخ سود علی‌الحساب این نوع سپرده ها در حال حاضر در این بانک طبق جدول زیر می‌باشد:
شـرایـط تـمـدیـد سپرده سرمایه گذاری بلند مدت
شما می توانید شخصا” در سررسید سپرده تان به بانک مراجعه و آن را تمدید نمایید ویا اجازه تمدید آن را هنگام افتتاح حساب کتبا” در قرارداد افتتاح سپرده به بانک بدهید. بانک موظف است ،در برگ سپرده تاریخ تمدید را قید و تائید نماید.تمدید سپرده های بلند مدت همانند افتتاح حساب سپرده جدید می باشد با این تفاوت که بابت تمدید آن تمبر باطل نمی شود.به عنوان مثال شما که سپرده یک ساله افتتاح نموده اید، برای یک سال تمدید می شود و در صورت افتتاح سپرده دو ساله هر دو سال یکبار و برای مدت دو سال قابل تمدید می باشد.
در صورت تمدید هر یک از انواع سپرده های سرمایه گذاری بلند مدت ،سپرده مذکور بعنوان سپرده جدید تلقی می شود.
با افتتاح حساب سپرده سرمایه گذاری بلند مدت مشتریان محترم بانک از مزایای ذیل بهره مند خواهند گردید:
- امکان واریز سود /قسمتی از سود سپرده ها به حساب سایر اشخاص
- استفاده از اوراق سپرده بلند مدت به عنوان وثیقه تسهیلات
- انتقال سپرده به غیر (پدر، مادر، همسر و فرزندان)
- برداشت قسمتی از سپرده در هر زمان به درخواست مشتری (بدون ابطال سپرده و تغییر در نرخ سود باقیمانده سپرده)
گواهی سپرده مدت دار ویژه سرمایه گذاری عام
گواهی سپرده مدت دار ویژه سرمایه گذاری عام ، گواهی سپرده بهادار با نام یا بی نامی است که بموجب قانون با مجوز بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران به مبلغ اسمی مشخص ، برای مدت معین منتشر و به سرمایه گذارانی که قصد مشارکت دراجرای طرح های یادشده را دارند از طریق عرضه عمومی واگذار می گردد.
بانک پرداخت اصل و سود گواهی راتعهد نموده و درسررسید های مشخص ، سود گواهی سپرده را به مشتریان پرداخت می نماید.
حساب قرض الحسنه پس انداز
با افتتاح این حساب شما مبلغی را بصورت سپرده قرض‌الحسنه پس‌انداز به بانک می‌سپارید بانک موجودی این حسابها را بصورت تسهیلات قرض الحسنه برای اموری چون ازدواج، تهیه جهیزیه، درمان بیماری، امور عام المنفعه و رفع نیازهای ضروری به متقاضیان می پردازد.
به موجودی حسابهای پس انداز سودی تعلق نمی‌گیرد و از گیرندگان این قبیل تسهیلات نیز سودی دریافت نمی گردد.اصل موجودی پس انداز شما در صورت مطالبه در هر زمان قابل استرداد است. شما می‌توانید با پرداخت مبلغی به دلخواه(حداقل ۲۰۰،۰۰۰ ریال تا میلیاردها ریال) حساب قرض الحسنه داشته باشید.
اگر حداقل موجودی شما ۵۰۰،۰۰۰ ریال باشد، می‌توانید در قرعه کشی سالانه جوایز حسابهای قرض الحسنه پس انداز شرکت کرده و در صورت برنده شدن، از جوایز نقدی و غیر نقدی بانک رفاه بهره مند گردید.
بانک رفاه برای راحتی شما، حساب پس‌انداز همراه را که حساب پس‌انداز فراگیر است، نیز راه اندازی نموده است. که در این نوع از حساب (همراه)، شما دیگر مشتری تنها یک شعبه نخواهید بود، بلکه همه شعب بانک که مجهز به سامانه حساب همراه هستند شما را می شناسند و در هر شهری که بخواهید، می توانید وجوه خود را ، سریع دریافت و یا وجوهی را به حساب خود واریز نمایید.
مزایای افتتاح حساب قرض الحسنه پس انداز برای مشتریان:
۱- کمک به نیازمندان و برخورداری از اجر اخروی اعطای قرض الحسنه به دیگران
۲- شرکت در قرعه کشی هزاران جایزه نقدی و غیر نقدی سالانه بانک
۳- در اولویت بودن دارندگان این نوع حساب برای دریافت انواع تسهیلات
نحوه قرعه کشی جوایز حسابهای پس انداز
مراسم قرعه کشی و اعطای جوایز، در حال حاضر سالانه یک بار انجام میگیرد و جوایز در نظر گرفته شده به برندگان خوش شانس اهدا می شود. این مراسم با حضور و نظارت نمایندگان بانک، نماینده دادستانی کل کشور، نماینده وزارت امور اقتصادی و دارایی و نماینده بانک مرکزی ج .ا. ا برگزار می‌شود. زمان و مکان اجرای مراسم از طریق روزنامه‌های کثیر الانتشار به اطلاع عموم می‌رسد. مضافا”آنکه ضمن هماهنگی قبلی با بانک، حضور دارندگان حساب سپرده قرض الحسنه پس انداز در این مراسم امکان پذیر می‌باشد.
شرایط شرکت در قرعه کشی و بهره مندی از جوایز
حداقل موجودی برای شرکت در قرعه کشی ۵۰۰٫۰۰۰ ریال و به ازاء هر ۵۰٫۰۰۰ ریال در هر روز یک امتیاز تخصیص می‌یابد. برای شرکت در قرعه کشی داشتن حداقل مانده ۵۰۰٫۰۰۰ ریال در آخرین روز مهلت افتتاح حساب یا تکمیل موجودی و یا مفتوح بودن حساب در آخرین روز مهلت افتتاح حساب یا تکمیل موجودی ( داشتن حداقل ۱ ریال موجودی ) به شرط حفظ موجودی ۵۰۰٫۰۰۰ ریال به مدت ۹۰روز متوالی از تاریخ شروع دوره لغایت آخرین روز مهلت افتتاح حساب یا تکمیل موجودی، الزامی است.
شرط دریافت جایزه برای برندگان، مفتوح بودن حساب با هر مبلغ موجودی ( مانده صفر نباشد) در روز قرعه کشی و حفظ مبلغ ۵۰۰٫۰۰۰ ریال به مدت ۳ ماه متوالی از تاریخ شروع دوره لغایت ۹۰ روز پس از آخرین روز مهلت افتتاح حساب یا تکمیل موجودی می باشد.
مدارک و شرایط لازم برای افتتاح حساب قرض الحسنه پس انداز برای افراد حقیقی
۱- داشتن حداقل ۱۲ سال تمام (برای افراد کمتر از ۱۲ سال، پدر، مادر و یا قیم قانونی فرد میتواند افتتاح حساب نماید)
۲- ارائه اصل و تصویر شناسنامه عکس دار و کارت ملی
۳- دوقطعه عکس(برای افراد بی سواد)
۴- تکمیل کارت حساب پس انداز شعبه
۵- ارائه مهر نام و نام خانوادگی و اخذ اثر انگشت و معرفی فرد امین جهت افراد روشندل و معلول از دو دست و مشتریانی که سواد خواندن و نوشتن ندارند
افتتاح حساب قرض الحسنه پس انداز برای اشخاص حقوقی (حقوق خصوصی)
اشخاص حقوقی (حقوق خصوصی) به شرط اجازه افتتاح حساب قرض الحسنه پس انداز طبق اساسنامه می توانند با ارائه مدارک رسمی، حساب قرض الحسنه پس انداز افتتاح نمایند.
مدارک و شرایط لازم جهت افتتاح حساب مذکور برای شخص حقوقی به شرح ذیل می باشد:
۱- اصل و فتوکپی شناسنامه وکارت ملی اعضای هیات مدیره و مدیرعامل شرکت
۲- اصل و فتوکپی اساسنامه یا شرکت نامه (حسب مورد ) که در آن مجاز بودن شرکت به افتتاح حساب قرض الحسنه پس انداز ذکر شده باشد وشناسه ملی
۳- اصل و فتوکپی آگهی تاسیس و آخرین تغییرات شرکت مندرج در روزنامه رسمی (اشخاص حقوقی مکلفند در صورت هر گونه تغییر در صاحبان امضاء مجاز شرکت، مراتب را با ارائه آگهی تغییرات فوراً به بانک اعلام و صاحبان امضا مجاز جدید را معرفی نمایند. در غیر این صورت مسئولیتی متوجه بانک نخواهد بود.)
۴- اصل و فتوکپی مجوز فعالیت شرکت
پس انداز همراه
این حساب در راستای افزایش رضایت مشتریان صورت گرفته و بر اساس آن مشتریان می توانند با افتتاح حساب پس انداز همراه در یک شعبه ،از تمامی خدمات مربوط به آن نظیر دریافت و پرداخت وجه، اخذ مانده و دریافت صورتحساب به صورت online درتمام شعب مشمول طرح ،بهره مندی گردند.
مدارک و شرایط لازم برای افتتاح حساب پس انداز همراه مانند پس انداز عادی است.
سپرده رفاه فردا
بانک رفاه کارگران در راستای ارائه خدمات روزآمد به مشتریان محترم و همچنین تکمیل سبد خدمات خود، طرح “سپرده رفاه فردا” را با محوریت دریافت وجه از مشتری به صورت دوره‌ای در بازه زمانی مشخص و پرداخت سرمایه اندوخته شده و یا سود مستمر مادام العمر به شرح ذیل ارائه کرده است:
ویژگی طرح:
- در این طرح، مدت زمان سپرده‌گذاری از سوی مشتری(صرفا مشتریان حقیقی) به انتخاب وی ۴ الی ۲۰ سال است که در این مدت، مشتری مبالغی را به صورت دوره ای نزد بانک تودیع و درچارچوب قوانین و مقررات مربوطه، از سقف نرخ سود سپرده سرمایه گذاری یک ساله بانکی بهره مند می شود.
- پس از پایان دوره سپرده‌گذاری، کل سرمایه مشتری که شامل مبالغ واریزی از سوی مشتری و سودهای علی الحساب متعلقه به آن است، به یکی از روش‌های ذیل، به مشتری قابل پرداخت است:
– دریافت کل سرمایه تجمیع شده به صورت یکجا از سوی مشتری.
– تودیع کل یا قسمتی از سرمایه مشتری نزد بانک در قالب سپرده بلندمدت یک ساله و دریافت سود مستمر ماهیانه از بابت مبالغ تودیعی(سود سپرده مزبور)، با امکان تمدید آن به صورت مادام العمر و یا تعداد دوره مشخص حسب درخواست مشتری و دریافت سرمایه پس از اتمام مدت(به وراث و یا خود مشتری) - سپرده رفاه فردا صرفاً امکان واریز وجه داشته و برداشت از آن فقط با درخواست مشتری مبنی بر انصراف از ادامه طرح و بستن سپرده امکان پذیر است.
- حساب مزبور صرفاً می تواند به صورت انفرادی در چارچوب قوانین و مقررات مربوطه افتتاح شود.
- زمان‌های واریز وجه به انتخاب مشتری بوده و مبالغ واریزی از سوی مشتری نیز میتواند متغیر باشد.
بدیهی است مشتریانی که مبالغ بیشتری را در فاصله زمانی کوتاه‌تری نزد بانک تودیع نمایند، در انتهای دوره سپرده گذاری، سرمایه بیشتری نزد بانک اندوخته خواهند داشت. همچنین مشتریانی که وجوه مربوط به هر سال از دوره سرمایه گذاری را در ابتدای آن سال واریز کنند، نیز سرمایه بیشتری در انتهای دوره خواهند داشت. بر این اساس محدودیتی از بابت زمان واریز وجوه ماهیانه از سوی مشتری در این طرح وجود نداشته و مشتریان می توانند وجوه واریزی طی دوره سپرده گذاری را در مقاطع مختلف اعم از ابتدای سال، انتهای سال، دو ماهه، سه ماهه واریز کنند. - حداقل مدت سپرده‌گذاری برای بهره مندی از سود مستمر ماهیانه و یا اندوخته تجمیعی، ۴ سال است و پس از آن مشتریان در هر زمان می توانند با مراجعه به شعب بانک، حسب مورد نسبت به برقراری سود مستمر خود و یا دریافت سرمایه خود اقدام کنند.
- اولین واریزی مشتری در زمان افتتاح سپرده از سوی وی، به منزله سپرده بلندمدت یک ساله تلقی و از سود سپرده مزبور در آن مقطع بهره‌مند می‌شود. سایر واریزی‌های مشتری تا زمان سررسید سپرده اولیه و همچنین سودهای واریزی متعلقه، به منزله سپرده کوتاه‌مدت تلقی شده و از سقف نرخ سود سپرده کوتاه‌مدت عادی با نرخ ۱۰ درصد بهره‌مند می‌شوند.
در زمان سررسید سپرده بلندمدت یک ساله (سپرده اولیه)، مانده سپرده مشتری (که شامل مجموع مبالغ سپرده سرمایه گذاری بلندمدت یک ساله اولیه، مبالغ واریزی و سودهای متعلقه بابت سپرده مزبور طی دوره یک ساله است) در قالب سپرده بلندمدت یک ساله جدید نزد بانک تودیع و فرآیند فوق مجدداً تا پایان دوره سپرده گذاری مورد نظر مشتری (۴ الی ۲۰ سال) تکرار می‌شود. - در زمان انسداد سپرده از سوی مشتری (اعم از قبل از طی شدن حداقل زمان تعیین شده در این طرح و یا بعد از آن)، سود متعلق به آخرین سپرده بلندمدت یک ساله مفتوحی جهت مشتری، مشمول جریمه (معادل نرخ سود سپرده متناظر منهای نیم درصد) شده، لیکن سایر واریزی‌ها به حساب مشتری (که به منزله سپرده کوتاه مدت تلقی می‌شود) مشمول جریمه نخواهند بود.
- هر مشتری طی دوره سپرده‌گذاری در صورتیکه مانده سرمایه اندوخته شده وی، پوشش ۱۰۰ درصدی مبلغ تسهیلات را بدهد، میتواند از دو تسهیلات مرابحه بابت تامین کالا و خدمات موردنیاز و خرید خودرو مطابق قوانین و مقررات مربوطه در زمان پرداخت تسهیلات استفاده کند، به نحوی که تسهیلات به منظور تامین کالا و خدمات موردنیاز پس از یک سال از زمان افتتاح سپرده موردنظر و تسهیلات برای خرید خودرو سه سال پس از افتتاح سپرده مزبور در چارچوب قوانین و مقررات زمان اعطای تسهیلات قابل پرداخت است.
- مزایای طرح برای مشتریان ارجمند:
۱) جمع آوری پس‌اندازهای خرد وتامین اندوخته مناسب
۲) ایجاد سود مستمر مادام العمر
۳) امکان واگذاری امتیاز طرح به غیر(واریز سود مستمر ماهانه به حساب افراد دیگر)
۴) امکان استفاده از تسهیلات جهت خرید کالا و خدمات موردنیاز و خرید خودرو - دامنه هدف طرح:
تمامی افراد جامعه، به ویژه افرادی که برای دوران بازنشستگی دارای سود مستمر ثابت نیستند همچون:
۱) زنان خانه دار
۲) والدینی (پدر یا جد پدری) که برای فرزندان خود به دنبال سود مستمر مادام العمر هستند
۳) دانش آموزان و دانشجویان
۴) کارگران روزمزد و ساعتی و…
توجه۱:
با عنایت به اینکه در حال حاضر سقف نرخ سود سپرده سرمایه گذاری مدت دار ۱۵ درصد است؛ با فرض ثابت بودن نرخ سود سپرده سرمایه گذاری مدت‌دار طی دوره سپرده‌گذاری انجام شده از سوی مشتری و پس از آن، سرمایه و یا سود مستمر ماهیانه بابت تودیع کل وجوه واریزی از سوی مشتری و سودهای متعلق به آن نزد بانک، به شرح جدول ذیل است:
- توجه۲:
در صورت تغییر حداکثر نرخ سود سپرده های سرمایه گذاری بلندمدت یک ساله از سوی بانک مرکزی ج.ا.ا (طی دوره سپرده گذاری و دوران پس از آن)، عدم واریز وجوه ثابت از سوی مشتری و عدم واریز وجوه در مقاطع ثابت ماهیانه طی دوره سپرده گذاری، مبالغ مربوط به سود مستمر ماهیانه مشتری (ستون دوم) و همچنین اندوخته مشتری(ستون سوم) متناسب با شرایط فوق تعدیل می شود.
نكته جالب: بطور خلاصه در سپرده هاي روز شمار طبق بخش نامه جديد سال ۹۸ براي دريافت سودبانكي روزشمار كل پولي كه در يك ماه در حساب بدون برداشت مانده باشد سودروز شمار قرار ميگيرد اگر بعنوان مثال ۱۰ ميليون اول ماه در حساب واريز كرده ايد و به هر دليلي در طول اين يك ماه اگر حتي يك روز زودتر نيز برداشت نمائيد هيچ سودي به شما تعلق نميگيرد و حتي اگر در طول اين ماه افزايش موجودي نيز داشته باشيد هيچ سودي به اين افزايش موجودي نيز تعلق نميگيرد تا اين سپرده بصورت كامل در طول يك ماه در حساب مانده باشد و سود ناچيز ۱۰ درصدي به شما تعلق گيرد.
منبع: گردآوري وب سايت بمانتا از سايتهاي معتبر (سايت بانك رفاه_ سايت ويكي پديا و …)
